1
Miejscowość Karpniki położona u stóp Gór Sokolich wzmiankowana jest po raz pierwszy w XIV w. Górzyste ukształtowanie terenu i okoliczne wzgórza stanowią malowniczą scenerię dla Zamku Karpniki, który swoją historią sięga wieku XV i związany jest ze znakomitymi rodami śląskimi. Jednym z pierwszych właścicieli obiektu warownego otoczonego fosą był Cunze von Predel. W 1476r. posiadłość przeszła w posiadanie znamienitego rodu Schaffgotschów, a Hans Schoff zwany Gotsche był pierwszym z rodu, który został właścicielem dóbr karpnickich.
2
Oprócz Karpnik posiadał również okoliczne majątki Kamienica oraz Chojnik. W rękach Schaffgotschów dobra pozostawały do 1580r. Zamek następnie wielokrotnie zmieniał właścicieli, aż w 1725r. ród von Schaffgotsch na nowo przejmuje majątek. Po bezdzietnej śmierci Grafa Franza Wilhelma von Schaffgotsch w 1774r. dobra karpnickie przeszły pod zarząd królewskiej administracji, a trzy lata później w lutym 1777r. krzeszowskiego klasztoru cystersów. W 1784r. majątek odkupił Graf Friedrich Wilhelm von Reden, a trzy lata później w 1787r. jako właściciel wzmiankowany jest Karl Georg Heinrich Graf von Hoym, który w 1789r. odsprzedał posiadłość Casparowi Conradowi z rodu von Zedlitz.
3
W rękach tego rodu dobra karpnickie pozostały do 1822r, kiedy to ostatni właściciel Freiherr Otto von Zedlitz und Neukirch odsprzedał majątek bratu króla pruskiego księciu Wilhelmowi von Preussen i jego małżonce księżnej Mariannie. To właśnie rodzina Hohenzollernów rozsławiła posiadłość i w największym stopniu wpłynęła na obecny kształt budowli. Bezpośrednio po zakupie dokonano pierwszych prac remontowych, których celem było przystosowanie zamku do potrzeb rodziny książęcej.
4
Od strony dziedzińca na wysokości pierwszego piętra powstała galeria w stylu neogotyckim, która umożliwiła oddzielne wykorzystanie poszczególnych pomieszczeń połączonych ze sobą w amfiladzie. Kolejna przebudowa miała miejsce w latach 40-tych XIX w., dzięki której osiągnięto efekt romantycznej rezydencji w neogotyckim stylu odbijającej się w lustrach parkowych stawów. Mimo przebudowy zachowano wiele elementów z pierwotnej budowli obronnej - przede wszystkim fosę oraz most, który prowadzi na zamkowy dziedziniec.
5
Po śmierci księcia Wilhelma w 1851r. (księżna Marianna zmarła w 1846r.) posiadłość przeszła na własność starszej z córek księżniczki Elisabeth, która od 1836r. była małżonką księcia Karla von Hessen. Majątek pozostał w rękach dynastii heskiej jako własność prywatna do 1945r. Ostatnim właścicielem był książę Ludwig von Hessen und bei Rhein, prawnuk księżniczki Elisabeth oraz praprawnuk księżnej Marianny i księcia Wilhelma. W tym okresie posiadłość odwiedzana była stosunkowo rzadko. Przyjeżdżano w letnie miesiące, jesienią organizowano polowania.
6
Zdjęcie przedstawione obok zrobione zostało latem 1869r. na dziedzińcu Zamku Karpniki. Okazją do kameralnego spotkania w gronie rodziny były uroczystości urodzinowe księżniczki Elisabeth. Wśród gości widocznych na zdjęciu znaleźli się m.in. Maria królowa Bawarii (siostra), książę Adalbert von Preußen (brat), Großherzog Ludwig IV von Hessen und bei Rhein (syn) z małżonką Princess Alice of the United Kingdom (córką królowej brytyjskiej Wiktorii), książę Karl von Hessen (małżonek) oraz pozostali synowie książęcej pary Heinrich i Wilhelm. W Karpnikach czas spędzano głównie na spacerach i wycieczkach. Miejsce miała również wyprawa na Śnieżkę oraz – co ciekawe – zwiedzanie fabryki dywanów w Kowarach.
7
Podczas II Wojny Światowej zamek był jednym z miejsc stworzonych przez przez Günthera Grundmanna, okręgowego konserwatora zabytków Dolnego Śląska, w którym urządzono składnicę muzealną. Tu także, w obawie przed bombardowaniami, przeniósł z Darmstadtu kolekcje dzieł sztuki ostatni właściciel Karpnik, książę Ludwig von Hessen und bei Rhein. Wśród zgromadzonych tu dzieł znajdowała się również „Madonna burmistrza Meyera”, XVI-wieczny obraz pędzla Hansa Holbeina młodszego. Od stycznia 1945r. kolekcje przewożone były w głąb Niemiec i ukrywane przed nadciągającą Armią Radziecką.
8
Po zakończeniu II Wojny Światowej od lutego 1946r. do 1949r. w zamku mieścił się Uniwersytet Ludowy, który był pierwszą na Dolnym Śląsku instytucją tego typu. Program realizowany w ramach 5-miesięcznych kursów miał na celu przygotowanie dorosłej młodzieży do działalności kulturalno-oświatowej na terenach wiejskich. Uczniowie pochodzili z różnych stron Polski. Później budynek przez kilka lat stał pusty. Dopiero w 1956r. zorganizowano tu Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci. Pierwsze po wojnie prace zabezpieczające wykonano dopiero w 1962r., m.in. dokonano remontu dachu. Zamek miał służyć jako ośrodek wypoczynkowy, jednak w 1973r. stan obiektu był jednak tak zły, że mieszkańcy musieli go opuścić.
9
W kolejnych latach starano się zagospodarować budynek w różny sposób, jednak wszelkie próby użytkowania kończyły się niepowodzeniem. Obiekt wielokrotnie zmieniał właścicieli i mimo kolejnych remontów i prac zabezpieczających coraz bardziej popadał w ruinę. Dochodziło do aktów wandalizmu i grabieży. W 1993r. złodzieje odkuli renesansowy portal bramny i przygotowali go do wywiezienia. Na szczęście interwencja przyszła w samą porę, portal zabezpieczono i po konserwacji wrócił on na swoje miejsce. Proces dewastacji jednak w dalszym ciągu postępował.
10
W 2009 r. zamek wraz z parkiem i przyległym terenem zakupiła deweloperska spółka, która za zadanie postawiła sobie jego rewitalizację i przywrócenie do dawnej świetności.
Prezydent RP nadał obiektowi tytuł Pomnika Historii, który jest najwyższą formą uznania dla zabytku. Bogata historia tego miejsca odczuwalna jest na każdym kroku, a pobyt w tym miejscu sam w sobie jest atrakcją. Świadectwa przeszłości odrestaurowane z niezwykłą dbałością o detale tworzą niezwykły klimat minionych epok. Restauracja w średniowiecznych, najstarszych pomieszczeniach zamku, ślady przepychu renesansowej rezydencji, barokowa reprezentacyjna klatka schodowa oraz neogotyckie dekoracje tworzą niezwykłą oprawę każdego pobytu. Zamek Karpniki to wyjątkowe miejsce dla wymagających gości zarówno na dłuższy wypoczynek jak i na krótką podróż biznesową.
